• Satovi sa kukavicom

    by
    Shmizla
    Ocenite ovaj tekst
    Objavljeno 17.9.2013. 11:33  broj čitanja: 3233  
    0 Komentara Komentara

    Kod običnih ljudi, nezainteresovanih za horologiju, satovi sa kukavicom se najčešće povezuju sa Švajcarskom. O tome svedoči i nekoliko rečenica iz čuvenog filma “Treći čovek” koje nisu bile u scenariju i koje je sam Orson Vels ubacio. “Kao što momak reče, u Italiji su za 30 godina vladavine Bordžija imali rat, ubistva, krvoproliće, ali su proizveli Mikelanđela, Leonarda Da Vinčija i Renesansu. U Švajcarskoj su imali bratsku ljubav, imali su 500 godina mira i demokratije i šta je sve to proizvelo?! Sat sa kukavicom!”.

    Satovi sa kukavicom su nastali u oblasti Švarcvalda otprilike u 17. veku. Dugo se smatralo da je izumitelj sata sa kukavicom Franz Anton Ketterer, međutim Nemačko udruženje kolekcionara satova je nedavno objavilo da ne podržava tu tezu. Za sada nemamo dokaza da bilo kom majstoru pripišemo izum ove vrste satova, ali je posve sigurno da su izmišljeni i usavršavani u oblasti Švarcvalda.


    Proizvodnja stonih i zidnih satova je u Švarcvaldu započela polovinom 17. veka. Smatra se da su ti prvi švarcvaldski satovi kopirali, takozvani “Bohemijski stil”, međutim, vremenom su satovi i časovničari iz Crne šume sticali sve bolju i bolju reputaciju. U prvoj polovini 18. veka, za mehanizme su korišćeni zupčanici izrađeni od drveta (nem. “Holzräderuhr“). Kasnije, sa napretkom tehnologije, transmisioni zupčanici izrađivani su od mesinga. Razvijeni su mnogobrojni stilovi zidnih satova: satovi sa drvenom „pločom“, često lakiranom (nem. „Lack-Schildeuhr“), satovi sa pločom od porcelana ili mesinga (nem. „Jockele-Uhr“), potom satovi sa raznim automatskim figurama i satovi sa raznim zvučnim signalima. Međutim, stil koji je postao najpoznatiji i koji se tradicionalno proizvodi već dva veka je – sat sa kukavicom. Ti satovi sa drvenim kućištima u obliku tradicionalnih kućica, iz kojih u određenim intervalima izlazi malena ptičica i oglašava vreme čuvenim: ku–ku, ku-ku, postali su simbol regije.

    U tradicionalnom satu sa kukavicom, čuveni ku-ku zvuk proizvodi sistem koji se sastoji od meha pokretanog zupčanicima i dva drvena piska koja naizmenično proizvode različite tonove. Sat snagu crpi iz dva ili tri tega u obliku šišarki, a regulatorni mehanizam je klatno. Rezerva snage može biti jedan ili čitavih osam dana. Jedan teg obično služi kao izvor snage za pokretanje samog mehanizma sata, dok drugi obezbeđuje energiju za pokretanje automatske ptičice. Satovi koji se pored pijukanja ptičice oglašavaju i muzikom, poseduju i treći teg koji daje snagu muzičkom mehanizmu. Postoje dva specifična stila “ku-ku” satova. “Bahnhäusleuhr”- kućica pored pruge i “Jagdstück” – otprilike: “lovački stil”, koji podrazumeva bogate ručno rađene rezbarije lovačkih motiva.




    Sat sa kukavicom je vrlo važan za turizam Švarcvalda. Postoji čak i asocijacija (Verein die Schwarzwalduhr - VDS) koja radi na promociji, te na očuvanju izvornog stila i načina proizvodnje “ku-ku” satova. Ovo udruženje u tom cilju izdaje sertifikate o autentičnosti i akredituje proizvođače. Sertifikati se izdaju samo mehaničkim satovima koji su u potpunosti izrađeni od drveta (osim mehanizama, naravno), čiji su svi vitalni delovi proizvedeni u Švarcvaldu i koji zadovoljavaju stepen kvaliteta propisan od strane udruženja. Oko 90% svih proizvođača satova u regionu Švarcvalda su članovi ovog udruženja. Svaki sat proizveden na propisan način i u fabrici koja je članica udruženja, nosi pečat (nalepnicu) kvaliteta. VDS tvrdi da je u poslednjih par godina oko 300.000 sertifikovanih satova sa kukavicom pronašlo svoje kupce širom sveta. Valja napomenuti da pojedini sertifikovani proizvođači prave i kvarcne “ku-ku” satove, ali ti modeli ne smeju nositi nalepnicu VDS-a.

    Satovi i tradicija časovničarstva su odličan mamac za turiste. Posebno je turistički intrigantna kružna ruta: "Deutsche Uhrenstraße". Duga je nekih 300km, prolazi kroz 20-ak časovničarski značajnih gradova i sela i kombinuje brojne atrakcije od tradicionalne “časovničareve kuće” u Vöhrenbach-u, preko posete jednom od najvećih “ku-ku” satova na svetu, do obilaska mnogobrojnih muzeja satova i časovničarstva. Dva možda najinteresantnija muzeja su: “Muzej časovničarske industrije” u Vilingen-Šveningenu i “Nemački muzej satova” u Furtvangenu. U prvom se nalaze potpuno operativne mašine za proizvodnju satova koje posetiocima vrlo lepo pokazuju kako je izgledala proizvodnja satova početkom XX veka. Muzej u Furtvangenu pruža iscrpan opšti pogled na časovničarstvo regiona. 150 godina stara kolekcija švarcvaldskih satova koja se nalazi u ovom muzeju jedna je od najobimnijih kolekcija ovoga tipa na svetu. U okviru rute mogu se posetiti i brojni časovničari i majstori izrade satova sa kukavicom. Pored uvida u razvoj horologije na ovim prostorima, ruta pruža uživanje u i predivnoj prirodi ove oblasti.

    Deo teksta -     Istorijat nemačkih satova - putovanje kroz vreme
    Autor: Anbeast
    This article was originally published in forum thread: Satovi sa kukavicom started by Shmizla View original post